هر زمان مقدار کلسیم میوه کمتر از 2/0 در صد باشد , به طور کلی پوسیدگی گلگاه بوجود ...
پوسیدگی گلگاه گوجه فرنگی
هر زمان مقدار کلسیم میوه کمتر از 2/0 در صد باشد , به طور کلی پوسیدگی گلگاه بوجود می آید. همچنین , وقوع پوسیدگی گلکاه هنگامی افزایش می یابد که کود های دارای ازت , منیزیوم , پتاسیم , کلر زیاد و کلسیم پائین استفاده گردد.افزودن کود کلسیم دار و محلول پاشی آنها روی گوجه فرنگی در مزرعه و گلخانه به مقدار زیاد موجب کاهش شیوع پوسیدگی گلگاه می گردد. جذب کلسیم از خاک همبستگی زیادی با تشعشع خورشیدی و دمای سیستم ریشه دارد. حرکت کلسیم در داخل گیاه و تجمع آن در بافت ذخیره و میوه , به حرکت تعرقی آب مربوط می شود. کلسیم فقط در آوند چوبی حرکت می کند , که این یک حرکت یک طرفه از ریشه ها به اندام هوایی می باشد.
این یک بیماری غیر انگلی گوجه فرنگی است. پوسیدگی ته میوه گوجه فرنگی در اثر کمبود کلسیم در میوه در حال نمو به دلیل عدم جذب این عنصرضروری رشد از خاک می باشد. رویش بوته های گوجه فرنگی در خاک دارای کلسیم پائین و ابیاری نامنظم به احتمال بیشتر دچار پوسیدگی ته میوه می گردند. به طور کلی پوسیدگی ته میوه وقتی شدید تر می شود که ازت به مقدار خیلی زیاد مصرف شده باشد. این مشکل می تواند در هر مرحله از نمومیوه بوجود آید اما بیشتر در مرحله یک سوم تا یک دوم رویش میوه دیده می شود. اولین علامت پوسیدگی گلگاه میوه کمی تغییر و ظاهر اب سوخته در ته میوه می باشد.این لکه در ته میوه بزرگ شده و به رنگ قهوه ای تیره تا سیاه در می اید. پوست روی لکه پوسیده خشک و چرم مانند می گردد.
عوامل مانع تعرق مانند قابلیت استفاده کم آب , رطوبت نسبی بالا , محدودیت رشد ریشه , و دمای پائین می باشند. در اواخر فصل , کاهش نسبت سطح به حجم و تشکیل کوتین و موم بیشتر روی سطح بیرونی میوه اساسا" نفوذپذیری آب کاهش می یابد.در نتیجه , حرکت کلسیم به داخل میوه کاهش می یابد. حرکت کلسیم به سوی میوه با گذشت فصل و افزایش عناصر متحرک آوند آبکشی مانند منیزیوم , پتاسیم , فسفر و ازت همراه با انتقال مواد فتوسنتزی کاهش می یابد.غلظت کلسیم در خاک 10 برابر غلظت پتاسیم می باشد . کلسیم در خاک با کارایی خیلی کمتر از پتاسیم توسط ریشه ها جذب می شود.کلسیم یک یون دو ظرفیتی است و با افزایش ظرفیت یون ها , جذب آنها کاهش می یابد.غلظت زیاد یون های یک ظرفیتی مانند پتاسیم , سدیم و امونیوم در خاک موجب کاهش جذب کلسیم می شوند. یون کلسیم برای توسعه و تقسیم سلول ضروری است.گیاهان دو لپه به کلسیم بیشتر از گیاهان تک لپه نیاز دارند.کاربرد برگی کلسیم یک بار در هفته در طی فصل رویش موجب افزایش سفتی میوه گوجه فرنگی می گردد. علائم کمبود کلسیم بد شکل شدن نقاط رویش , و پیرامون پهنک برگ جوان , توقف رشد , ایجاد بافت مرده در برگها و مرگ مریستم می باشد.کمبود کلسیم به تدریج موجب پیری زود رس و عدم تشکیل میوه می گردد.بذور حاصل از گیاهان دچار کمبود کلسیم قدرت جوانه زنی ضعیفی دارند.کمبود کلسیم در دوره توسعه سریع سلول های میوه یک یا سه هفته بعد از تشکیل میوه شدید تر است. حداکثر سرعت رشد نسبی میوه گوجه فرنگی در 12 تا 15 روز بعد از گرده افشانی اتفاق می افتد. در این دوره توسعه سریع میوه , کلسیم برای جلوگیری از پوسیدگی گلگاه ضروری می باشد. شیوع بیشتر پوسیدگی گلگاه حدود هفته دوم بعد از گرده افشانی بوجود می آید. پوسیدگی ته میوه گوجه فرنگی در اثر کمیود کلسیم در خاک یا به علت عدم توانایی گیاه در جذب کلسیم از خاک به دلیل تنش می باشد.
این عارضه در میوه های رویش یافته بیش از نصف اندازه خود کمتر دیده می شود. در شرایط خشک تر خاک ، بوته مشکل بیشتر در جذب عناصر غذایی دارند.
موارد پوسیدگی ته میوه گوجه فرنگی بیشتر در بوته هایی دیده می شود که در خاک های دارای زهکشی ضعیف و با مقدار کلسیم کم دیده می شود.
سرد شدن خاک موجب بیشتر شدن این عارضه در گوجه فرنگی می شود.
انجام سله شکنی یا وجین علف های هرز نزدیک به بوته گوجه فرنگی موجب آسیب دیدن ریشه هاشود این عارضه بیشتر می شود.
بیشتر ارقام گوجه فرنگی می توانند دچار پوسیدگی ته میوه شوند اما در برخی از ارقام این عارضه کمتر دیده می شود.
کلسیم برای رشد طبیعی سلول به مقدار نسبتا" زیاد لازم می باشد. وزش باد های گرم و خشک که موجب تخلیه سریع رطوبت خاک میشود می تواند موحب افزایش این اختلال در گوجه فرنگی گردد.
1- چون این مشکل ارتباط نزدیک به تامین اب دارد و نظارت برای رطوبت خلک مهم می باشد و آبیاری قبل از ظهور علاوم تنش رطوبت انجام شود. به طور کلی ، بوته های گوجه فرنگی حداقل حدود 3 سانتی متر درهفته به شکل باران یا آبیاری نیاز دارد.
2- ایجاد مالچ یا خاکپوش می تواند به حفظ رطوبت خاک کمک نماید.
3- مصرف کود کلسیم دار در چند نوبت در طول رویش میوه گوجه فرنگی توصیه می شود.این محلول پاشی از گسترش بیشتر این عارضه جلو گیری می کند و اما بر میوه دچار شده به این عارضه را تاثیر نمی گذارد.
علیرضا رحیمی، تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۸
